ရခုိင္ျပည္အေရးအခင္းမ်ားႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွားနမူနာ

တစ္ေက်ာ့ျပန္အရွိန္ျမင့္လာတဲ့ ရခုိင္ျပည္က အၾကမ္းဖက္မႈသတင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အင္ဒုိနီးရွားမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ICG က Jim Della ရဲ႕ What Could Myanmar Learn from Indonesia? The Malino Accord ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးကုိ forward လုပ္ရင္း ဘယ္လုိသေဘာရသလဲ ဆုိတာမ်ဳိး ေမးလာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အဲဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ ေရးထားတဲ့အတုိင္းပါပဲ။ မတူတာေတြရွိသလုိ အတုယူစရာေတြလည္းရွိတယ္။ အင္ဒုိဒုသမၼတေဟာင္း မစၥတာ ကာလာ (Jusuf Kalla) ျမန္မာျပည္ သြားၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ေတြ႔တုံးကလည္း အဲသလုိ အၾကံေပးခဲ့မွာပဲလုိ႔ ေျပာလုိက္ ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးမွာပါတဲ့ အင္ဒုိနီးရွားက ခရစ္ယာန္-မူဆလင္ အဓိကရုဏ္းနဲ႔ လက္ရွိ ရခုိင္ျပႆနာမွာ မတူတာ သုံးခ်က္ရွိတယ္လုိ႔လည္း ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့

၁။ အေျခခံမတူ ၂။ အေျခအေနမတူ  ၃။ ကုိင္တြယ္ပုံမတူ တာျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံမတူဘူး ဆုိတာ အင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ျမန္မာ နုိင္ငံတည္ေထာင္မႈ အေျခခံမတူျခင္းပါ။ အင္ဒုိနီးရွားနုိင္ငံကုိ မတူညီသူေတြရဲ႕ အစုအစည္း (Unity in Diversity) အျဖစ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းခ်ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ေခတ္သစ္ျမန္မာနုိင္ငံ ကုိေတာ့ ျမန္မာျပည္မကုိ ဗဟုိျပဳထားတဲ့ ေရွးေခတ္ဘုရင့္နုိင္ငံရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းအေပၚမွာ ထပ္ဆင့္တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔က ကြဲျပားျခားနားမႈကုိ ဂုဏ္တင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမန္မာကေတာ့ ကြဲျပားမႈကုိ မျငင္းပယ္ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္တစ္ရပ္အျဖစ္ ရႈျမင္ပါတယ္။ “၀ါးအစည္းေျပသကဲ့သုိ႔”  ဆုိတဲ့စကားနဲ႔ ရႈတ္ခ်ပါတယ္။

          ဒုတိယျဖစ္တဲ့ အေျခအေနမတူ ဆုိတာက အင္ဒုိနီးရွားမွာ ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ ႏွစ္ဘက္စလုံးဟာ အင္ဒုိနုိင္ငံသားစစ္စစ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိ ျငင္းသူမရွိပါ။ ခရစ္ယာန္-မူဆလင္ ျပႆနာ (၀ါ) ဘာသာေရးျပႆနာ သက္သက္ျဖစ္ပါတယ္။ ရခုိင္ကိစၥမွာ ဘဂၤါလီ တုိ႔အေနနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာတုိင္းရင္းသား ဆုိတဲ့အမည္နဲ႔ နုိင္ငံသားျဖစ္မႈဟာ အႀကီးအက်ယ္ အျငင္းပြားေနဆဲပါ။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ လူမ်ဳိးေရးပဋိပကၡလား ဘာသာေရးလား သဲသဲကြဲကြဲ ေခါင္းစဥ္မတပ္နုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အကုိင္အတြယ္မတတ္ရင္ ဘာသာေရးပဋိပကၡအျဖစ္ လုံးလုံးေျပာင္းသြားနုိင္တဲ့ အေနအထားလည္း ရွိပါတယ္။

          တတိယျဖစ္တဲ့ ကုိင္တြယ္ပုံမတူ ဆုိတာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဒီမုိကေရစီလမ္းေပၚ စမ္းသပ္ေလွ်ာက္ေနတဲ့ (စမ္းသပ္ေလွ်ာက္ေနၾကတဲ့အျဖစ္ခ်င္းေတာ့တူပါတယ္) အင္ဒုိအစုိးရဟာ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား အားသြန္ခြန္စုိက္ လုပ္ခဲ့တယ္။ ေရရွည္အတြက္ဆုိလည္း ဥပမာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဆယ္သန္း ခ်က္ခ်င္းမတည္ၿပီး ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အစုိးရက ေရွ႕တန္းတင္ တယ္ဆုိတာျပတယ္။ ျမန္မာအစုိးရမွာေတာ့ ဘယ္လုိသေဘာထားရမလဲ ဆုိတာ ျပတ္ျပတ္သားသား မရွိတဲ့အတြက္ အေကာင္းဆုံးမွာ သတိအေနအထားနဲ႔ ရန္ေစာင္ေန၊ အဆုိးဆုံးမွာ အင္အားသုံးေျဖရွင္း ဆုိတာမ်ဳိးေလာက္နဲ႔ပဲ ကုိင္တြယ္ေနပါတယ္။ အကဲခတ္ရသေလာက္ဆုိရင္ ေဒါသထြက္ေနတဲ့ ႏွစ္ဘက္ စလုံးကုိ ကုိယ့္ေဒါသကုိယ္ထိန္းၾကလုိ႔ေျပာၿပီး လုံျခံဳေရးေပးရုံ၊ လုိအပ္ရင္ စားေရရိကၡာေပးရုံ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရုံေလာက္ပဲ လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ သီးျခား ဘတ္ဂ်က္ ဘာညာဆုိၿပီး မတည္ေပးနုိင္တဲ့ အေျခအေနလည္း မရွိပါဘူး။ ေရရွည္အတြက္ ဘယ္လုိဆုိၿပီး အၾကံေပးမယ့္ စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔တာမ်ဳိးေလာက္သာ တတ္နုိင္ပါတယ္။ လတ္တေလာ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ လက္ေတြ႔က်က် ဘယ္လုိလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အစီအစဥ္ဆုိတာလည္း မသိရပါ။

အတုယူစရာဆုိတာက အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရရဲ႕ အားသြန္ခြန္စုိက္ တုံ႔ျပန္မႈမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ့္ ပုဂၢလိကအျမင္ကုိ ေျပာရရင္ အစုိးရအေနနဲ႔ ရခုိင္ျပႆနာကုိ အေလးထားတယ္ဆုိရင္ လတ္တေလာ တုိက္ခုိက္ေနတာေတြ အခုိက္အတန္႔ တစ္ခုအထိ ေျပလည္ဖုိ႔ ဦးစားေပးလုပ္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ တစ္နုိင္ငံလုံးနဲ႔သက္ဆုိင္တဲ့ နုိင္ငံ့အေရးလုိ႔ မွတ္ယူတယ္ဆုိရင္ အစုိးရတစ္ခုတည္းသာမက အတုိက္အခံ နုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးအဖြဲ႔ေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ အင္အားကုိပါ ဖိတ္ေခၚ အကူအညီယူသင့္တယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္။ ကုိယ္မနုိင္တဲ့မီးကုိ ႀကိတ္ၿပီးၿငိမ္းသတ္ေနတာမ်ဳိး မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲမွာ ဆုိရင္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေမတၱာေရွ႕ထားၾကတဲ့ သံဃာေတာ္မ်ားရဲ႕ အကူအညီ အထူးလုိအပ္တယ္လုိ႔ ထင္ျမင္မိပါတယ္။