စီးပြားေရးအင္အားႀကီးတရုတ္ျပည္

ေအာက္ပါစာစုမွာ ဤကမာၻကုိတရုတ္တုိ႔ႀကီးစုိးသည့္အခါ၀ယ္ ဘာသာျပန္စာအုပ္ အခန္း (၆) မွ ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ရန္ကုန္မွ “စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမည္” ဟု ၾကံဳး၀ါးေနသူမ်ားအား ရည္ညႊန္းကာ ဤပုိ႔စ္ကုိ တင္ျဖစ္ပါသည္။

၁၉၉၃ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လအတြင္းက စာေရးသူအေနျဖင့္ ဂြမ္ေဒါင္ျပည္နယ္သုိ႔ ပထမ ဆုံးအၾကိမ္ ေရာက္သြားခဲ့ဖူး၏။ ထုိအခ်ိန္က ျမင္ကြင္းကုိ ယေန႔တုိင္ စြဲထင္ေနဆဲျဖစ္ သည္။ ေဟာင္ေကာင္ေျမာက္ဘက္ ရွင္းက်င့္မွ ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ ကြမ္က်ဳိး (ကုိလုိနီေခတ္ကာလက ကြမ္တုန္ဟု ထင္ရွားသည္) သုိ႔ သြားရာလမ္းမွာ မည္ကာမတၱသာ ရွိေသး၏။ ရံဖန္ရံခါ ဗြက္ေတာသာသာ လမ္းမွ ျဖတ္သြားရ၏။ ျမိဳ႕အျပင္ဘက္လမ္း ျဖစ္ေသာ္ လည္း ေျခလ်င္ေလွ်ာက္ သူမ်ား၊ စုံစီနဖာ တင္ေဆာင္ထားသည့္ ယာဥ္မ်ဳိးစုံတုိ႔ႏွင့္ ပ်ားပန္းခပ္လ်က္ ရွိသည္။

         

          စာေရးသူ၏အာ႐ုံထဲ စြဲထင္ေနသည္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ကုိ တစ္ျပိဳင္နက္ ျဖတ္သန္းေနရ သကဲ့သုိ႔ေသာျမင္ကြင္းပင္ျဖစ္၏။ တိရစာၦန္မ်ားကုိ ေလွ်ာက္ေမာင္းရင္း တစ္ဖက္မွလည္း ေဒသ ထြက္ကုန္မ်ားကုိ သယ္ပုိးလာၾကသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ စက္ဘီး၊ ဆိုက္တြဲ မ်ား စီးနင္းလာၾကသည့္ လယ္သမားမ်ား၊ တဝီဝီ ျဖတ္သန္းသြားသည့္ စတစ္ကာကပ္ မာစီဒီး၊ လက္ဆပ္စ္ စသည့္ ဇိမ္ခံကားၾကီးမ်ားေပၚ၌ အခန္႔သား လုိက္ပါသြားၾကသူ သူႂကြယ္လက္သစ္မ်ား၊ အဆက္မျပတ္ စီတန္းလာေနသည့္ ဗင္၊ ပစ္ကပ္၊ ထရပ္ကား၊ ေလာ္ရီမ်ား၊ လမ္းေဘးလယ္ကြင္းထဲတြင္ ကြၽဲႏြားမ်ားျဖင့္ လယ္ထြန္ေနၾကသူ လယ္သမား မ်ား စသျဖင့္ အႏွစ္ ၂ဝဝ ခန္႔မွ်ရွိမည့္ အတိတ္ႏွင့္ ပစၥဳပၸန္ကာလ ႏွစ္ရပ္ေပါင္းကုိ တစ္ခ်ိန္ တည္း၊ တစ္ေနရာတည္း၌ ျမင္ေနရသကဲ့သုိ႔ ရွိေတာ့သည္။ ထုိတုိင္းျပည္ကား ေရြ႕လ်ားေန သည့္ တုိင္းျပည္၊ ထုိျပည္သူမ်ားကား မ်က္ေမွာက္ကာလကုိ ျဖတ္သန္းရင္း အခြင့္အလမ္း ဟူသမွ်သည္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ မၾကံဳေတာ့မည့္အလား အေလာတၾကီး အရယူၾကမည့္ ျပည္သူမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ထုိၾကီးမားလွသည့္ စြမ္းအင္၊ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္းအား၊ ထက္သန္လွသည့္ စိတ္စြမ္းပကားတုိ႔မွာ စာေရးသူအဖုိ႔ မွင္တက္မိစရာပင္။ ဂြမ္ေဒါင္ျပည္နယ္တစ္ခုလုံးမွာ ၾကည့္ေလရာ၌ ေဖာက္လက္စ လမ္းမ်ား၊ တစ္ဝက္တစ္ပ်က္ ျပီးေနသည့္ အေဆာက္အအံု မ်ားျဖင့္ မ်က္စိ႐ႈပ္စရာပင္ ျဖစ္ေနေတာ့၏။ ဂြမ္ေဒါင္ကား ဧရာမ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ ၾကီးတစ္ခုႏွင့္ပင္ တူေခ်ေတာ့သည္။

ေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္အၾကာ၌ စာေရးသူႏွင့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ႐ုိက္ကူးေရးအဖြဲ႔တုိ႔ ယခင္လာခဲ့ ဖူးသည့္ လမ္းအတုိင္း တစ္ေၾကာ့ျပန္ခရီး ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ ယခင္ ဗ႐ုတ္သုတ္ချမင္ကြင္း ကုိ အစရွာ၍ပင္ မရႏိုင္ေတာ့။ အားလုံး စနစ္တက် ျဖစ္ေနခဲ့ျပီ။ အသစ္စက္စက္ ကတၱရာ လမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ား၊ စက္႐ုံမ်ား၊ ကုန္ေလွာင္႐ုံမ်ား၊ ပုိမုိမ်ားျပားလာသည့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ မ်ားကုိသာ ေတြ႔ရေတာ့သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္က ျမင္ကြင္းမ်ဳိးကုိ ရွာေဖြ႐ုိက္ကူးလုိ သည့္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာမ်ားထံ အကူအညီေတာင္းၾကည့္ပါ၏။ ထုိျမင္ကြင္းမ်ဳိးမွာ ေရွး ပေဝသဏီ၌ က်န္ရစ္ခဲ့ျပီးသကဲ့သုိ႔ ပခုံးတြန္႔ျပၾကေလသည္။ စာေရးသူအဖုိ႔မွာ ႏွစ္ႏွစ္မွ်သာ ျဖစ္၏။ ၎တုိ႔အဖုိ႔ကား ထုိျမင္ကြင္းမ်ားမွာ အတိတ္ရာစု၌ က်န္ရစ္ခဲ့ျပီတည္း။ တိန္႔ေရွာင္ ဖိန္၏ဦးေႏွာက္မွ ေမြးထုတ္လုိက္သည့္ ဂြမ္ေဒါင္ျပည္နယ္သည္ တ႐ုတ္ျပည္၏ အခ်က္ အခ်ာ စက္မႈေဒသတစ္ခုျဖစ္လာရန္ တာစူေနခဲ့ျပီျဖစ္၏။ ၎၏ စက္႐ုံမ်ားမွ တစ္ကမၻာလုံး အတြက္ ေပါေခ်ာင္ေကာင္း ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ေနျပီျဖစ္၏။ ဂြမ္ေဒါင္ကား တ႐ုတ္စီးပြား အေျပာင္းအလဲ အစျပဳရာ၊ ပုံေဖာ္ရာအရပ္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

ယခုတစ္ဖန္ စီးပြားေရး မီးေတာင္ေပါက္ကြဲမႈအျပီး ၁၅ ႏွစ္အၾကာ၌ ဂြမ္ေဒါင္မွာ သမုိင္းစာမ်က္ႏွာအသစ္တစ္ခုသုိ႔ ေျပာင္းလဲရဦးမည္ျဖစ္သည္။ အတိတ္ကရွိခဲ့သည့္ အား သာခ်က္မ်ားသက္သက္ျဖင့္ ဆက္လက္ရပ္တည္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ျပီ။ ဂြမ္ေဒါင္၏ လုပ္ သားခမ်ား ေစ်းျမင့္တက္ခဲ့ျပီ။ အခြင့္အေရးမ်ား ပုိမုိေတာင္းဆုိလာၾကျပီ။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား လည္း ျမင့္မားလာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ဂြမ္ေဒါင္၏စက္႐ုံမ်ားမွာ ဗီယက္နမ္၊ အင္ဒုိနီးရွားက စက္႐ုံမ်ားႏွင့္ မယွဥ္ႏိုင္ေတာ့ျပီ။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္း၌ပင္ ႐ွဴးဖိနပ္စက္႐ုံ ၁ဝဝဝ ထက္မနည္း ပိတ္သိမ္းခဲ့ရာ ဂြမ္ေဒါင္ရွိ စက္႐ုံစုစုေပါင္း၏ ၆ ပုံ ၁ ပုံျဖစ္၏။ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အေနျဖင့္ စက္႐ုံမ်ားကုိ ဂြမ္ေဒါင္ထက္ လုပ္သားခ ေစ်းေပါရာ၊ လူေနမႈစရိတ္ နည္းပါးရာ ကုန္းတြင္းပုိင္းျပည္နယ္ မ်ားသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနၾကျပီျဖစ္သည္။ ဂြမ္ေဒါင္တြင္ ေခြၽးထြက္ သည့္ စက္႐ုံမ်ားေနရာ၌ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ နည္းပညာအေျခခံ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဒီဇုိင္း ပုံထုတ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား စသည့္ တန္ဖုိးအပုိေဆာင္းႏိုင္သည့္ အလုပ္မ်ားက အစားထုိး ဝင္ေရာက္လာၾကသည္။ ရွင္းက်င့္ႏွင့္ ကြမ္က်ဳိးတုိ႔မွာလည္း ဂြမ္ေဒါင္မွ အျခားေသာျမိဳ႕ၾကီး မ်ားနည္းတူ လွပသပ္ရပ္လ်က္ပင္။ ရွင္းက်င့္အေနျဖင့္ ေဟာင္ေကာင္မွာကဲ့သုိ႔ အေနာက္ တုိင္း လူေန မႈအဆင့္ကုိ မမီေသးေသာ္လည္း ကြာျခားမႈကား က်ဥ္းေျမာင္းလာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ဂြမ္ေဒါင္ ကား အႏွစ္ ၂ဝ ဆုိသည့္ ကာလတုိအတြင္းမွာပင္ စက္မႈေတာ္လွန္ေရး ေခတ္ဦး ကာလအဆင့္မွသည္ ယေန႔ေခတ္ အေနာက္ဥေရာပေဒသမ်ားနီးပါးမွ် တုိးတက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

        

        ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ ေမာ္စီတုန္း ကြယ္လြန္စဥ္က တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ အၾကီးက်ယ္ဆုံးေသာ စီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးမႈကာလ၏ ႏႈတ္ခမ္းဝသုိ႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့ေၾကာင္း မည္သူကမ်ား ေဟာကိန္းထုတ္ႏိုင္ ခဲ့ပါသနည္း။ တ႐ုတ္ျပည္ၾကီး ယခုကဲ့သုိ႔ အသြင္ေျပာင္းလာမည္ကုိ မည္သူမွ် မခန္႔မွန္းခဲ့ၾကပါ။ တ႐ုတ္ျပည္ေျပာင္းလဲလာမႈမွာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဥေရာပ၌ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ ျပိဳလဲသြားခဲ့သည့္ျဖစ္စဥ္ ကဲ့သုိ႔ပင္ ေမွ်ာ္လင့္မထားသည့္ ျဖစ္ရပ္ႀကီးတစ္ခုပါေပ။ ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရး၏ ဟက္တက္ကြဲ ဒဏ္ရာမ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီးမွာ ငန္းဖမ္းဆဲ။ ထုိကာလက တပ္နီ လူငယ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကား ၁၉ ရာစုအလယ္ပုိင္းက ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ တုိင္ပင္းအုံႂကြမႈၾကီးဆန္ဆန္ လယ္သမားအစြန္းေရာက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ ေမာ္ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး အရွိန္ေသကာ ထုိလမ္းစဥ္ကုိ အၾကီး အက်ယ္ ႐ႈတ္ခ်သမႈ ျပဳလာၾကေသာ္လည္း တုိင္းျပည္၏အနာဂတ္မွာမူ မႈန္ဝါးဆဲျဖစ္၏။ ေမာ္ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ လစ္လပ္ေနသည့္ ေခါင္းေဆာင္မႈေနရာကုိ ဝင္ျဖည့္သူမ်ားမွာ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး ကာလက ေခ်ာင္ထုိးခံခဲ့ရသူ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား ျဖစ္ၾက သည္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္သည္ ပါတီအၾကီးအမွဴး ျဖစ္လာ၏။၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအဖုိ႔ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး၏ အေမြကုိ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားအျဖစ္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရေသာ္လည္း ေမာ္ မရွိေတာ့သည့္အတြက္ မိမိတုိ႔ စိတ္ကူးတည့္ရာလမ္းစဥ္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခြင့္ ရခဲ့ၾက သည္။

နိမိတ္ေကာင္းတစ္ခုကလည္း တ႐ုတ္ျပည္ဘက္မွ ရပ္တည္ ေထာက္ကူေပးခဲ့သည္။ ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ား၏ ေႏွာင္းပုိင္းကာလ၌ တ႐ုတ္ျပည္၏ မဆုိစေလာက္ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈႏႈန္းမွာ အေရွ႕အာရွအတြက္မူ ျခြင္းခ်က္တစ္ခုပင္ ျဖစ္ေနခဲ့၏။ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ စီးပြားေရး အရွိန္တက္လာၾကခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ကား ဖြံ႕ျဖိဳးႏွင့္ေနျပီ။ ေတာင္ကုိရီးယား၊ ထိုင္ဝမ္၊ စင္ကာပူ၊ ေဟာင္ေကာင္ စသည္တုိ႔မွာ စီးပြားေရး တာထြက္ခဲ့ၾကျပီ။ မေလးရွား၊ ထုိင္း စသည္တုိ႔မွာလည္း တာစူေနၾကျပီျဖစ္၏။ တစ္နည္းဆုိရလွ်င္ တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ အတုယူစရာမ်ား ရွိေနခဲ့ျပီး ျဖစ္ေလသည္။ သုိ႔ရာတြင္ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ စိန္ေခၚ ခ်က္မ်ားက ဒုနဲ႔ေဒးျဖစ္၏။ ထိုင္ဝမ္၊ ေတာင္ကုိရီးယားတုိ႔မွာကဲ့သုိ႔ အေမရိက၏ ပ့ံပုိးကူညီမႈ ကုိလည္း မေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္ေခ်။

ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ဂြမ္ေဒါင္အပါအဝင္ တ႐ုတ္ျပည္ေတာင္ပုိင္း ပင္လယ္ကမ္း ႐ုိးတန္းေဒသအခ်ဳိ႕၌ အထူး စီးပြားေရးဇုန္မ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးျခင္းျဖင့္ အစျပဳခဲ့သည္။ အခ်ိန္ ကား ၁၉၇၈ ခုႏွစ္။ ထုိေဒသမ်ားတြင္ ေက်းလက္ ကြန္ႁမြန္းမ်ားကုိ ဖ်က္သိမ္းျပီး လယ္ယာ ေျမမ်ားကုိ လယ္သမားမ်ားအား ႏွစ္ရွည္အငွားခ်ထားေပးကာ ၎တုိ႔ စုိက္ပ်ဳိးရသမ်ွကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရာင္းခ်ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ တစ္ေနရာ၌ ေအာင္ျမင္မႈရပါက အျခားေနရာသစ္မ်ားသုိ႔ တုိးခ်ဲ႕လုပ္ကုိင္ေစသည္။ မေအာင္ျမင္သည့္ ျပဳျပင္မႈမ်ားကုိမူ ရပ္တန္႔စြန္႔လႊတ္ခဲ့ ၾကသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ေအာက္ေျခသိမ္း လက္ေတြ႕ဆန္လွသည့္လမ္းစဥ္မွာ ေမာ္၏ မဟာအေတြးအေခၚမ်ားအေပၚ အေျခခံသည့္ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးေခတ္ႏွင့္ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေလ သည္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ကား ကြန္ျဖဴးရွပ္ေခတ္မွစကာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ အဆက္ဆက္၏ အဆုံးအမစကားမ်ားကုိ ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္သူျဖစ္၏။ “အခ်က္အလက္မ်ားမွ အမွန္ကုိရွာပါ”၊ “လက္ေတြ႔၌ အမွန္တရားရွိ၏”၊ “ေက်ာက္တုံးကုိစမ္းရင္း ျမစ္ကုိ ကူးျဖတ္ပါ (အလုပ္ကုိ တစ္ဆင့္ျပီးတစ္ဆင့္ လုပ္ပါ)”စသည့္ အဆုိအမိန္႔မ်ားမွာ လက္ေတြ႔ က်က် ႐ႈျမင္ေရးအတြက္ လမ္းညႊန္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္က ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ တြင္ ဤသုိ႔ ေၾကညာခဲ့၏။

“ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ဖုိ႔၊ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ တည္ေထာင္ဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ အေတြးအေခၚရဲသူ၊ လမ္းသစ္ရွာသူ၊ အၾကံသစ္ေတြးသူစတဲ့ လမ္း႐ုိးကုိ ေဖာက္ထြက္ ႏိုင္သူေတြ အမ်ားၾကီးလုိပါတယ္”

တိန္႔ေရွာင္ဖိန္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စီမံကိန္းမ်ားကုိ စီးပြားေရးတံခါးဖြင့္ျခင္းအျဖစ္သာ အမ်ားက ထင္မွတ္ခဲ့ၾက၏။ အမွန္မွာ အမ်ားတကာတုိ႔ မျမင္လုိက္သည့္ ႏိုင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ အစုိးရယႏၲရားတစ္ခုလုံး အက်ဳံးဝင္သည့္ ျပင္ဆင္မႈ မ်ား အပါအဝင္ ေမာ္လက္ထက္က စြဲကုိင္ခဲ့သည့္ ဒႆနဆန္ဆန္ ေပၚလစီမ်ား ေနရာတြင္ အာရွက်ားႏိုင္ငံမ်ားပုံစံႏွင့္ နီးစပ္သည့္ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေရး ဦးစားေပးလမ္းစဥ္မ်ားျဖင့္ အစား ထုိးခဲ့သည္။ ျပဳျပင္ေရးမ်ားအနက္ အေရးပါလွသည့္ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုမွာ ေဒသခံ အာဏာပုိင္မ်ားသုိ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ ခြဲေဝေပးခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသုိ႔ ဗဟုိဦးစီးပုံစံမွ ျဖန္႔ၾကက္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ပုံစံသုိ႔ ေျပာင္းလဲေရးကုိ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေအာင္ ျမင္ရန္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ပြဲထုတ္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အာဏာပုိင္မ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔ေဒသအတြင္း ေျမယာပုိင္ဆုိင္မႈ၊ ဘ႑ာေရး အသုံးစရိတ္ စသည္တုိ႔အတြက္ အဆုံး အျဖတ္ေပးႏိုင္ခြင့္ ရွိလာ၏။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ဗဟုိအစုိးရ၏ အသုံးစရိတ္ကုိလည္း ေလ်ာ့က်လာ ေစခဲ့သည္။

စီးပြားေရးတုိးတက္လာမႈက ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္းပင္။ ေမာ္ လက္ထက္တြင္ ႏွစ္စဥ္ စီး ပြားေရး တုိးတက္မႈႏႈန္း ၄ မွ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိသာ ရွိခဲ့ရာမွ ၁၉၇၈ မွ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္အတြင္း ပ်မ္းမွ်စီးပြားေရးတုိးတက္ႏႈန္းမွာ ၉ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ တိန္အင္မင္ရင္ျပင္ အေရးအခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အၾကီး အက်ယ္ ထိခုိက္မႈရွိခဲ့ေသာ္လည္း ရပ္တန္႔မသြားခဲ့။ ျပဳျပင္ေရးဗိသုကာ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္က ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ပုိင္းတစ္ခြင္ႏွင့္ ရွင္းက်င့္သုိ႔ ခရီးလွည့္လည္စဥ္ “ခ်မ္းသာသူမ်ား ပုိမုိခ်မ္းသာလာျခင္းမွာ ျပႆနာမဟုတ္ေၾကာင္း”ေျပာဆုိခဲ့ျပီး တံခါးဖြင့္မူဝါဒကုိ ပုိမုိက်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ တြန္းအားေပးခဲ့ေလသည္။

ျပဳျပင္ေရးမ်ားကုိ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မ်ားအထိ ေတာင္ပုိင္းေဒသမ်ားတြင္သာ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္း၌ အတြင္းပုိင္းျပည္နယ္မ်ား၊ ရွန္ဟုိင္းႏွင့္ ယန္ဇီျမစ္ဝ ကြၽန္းေပၚေဒသမ်ားအထိပါ တုိးခ်ဲ႕လာႏိုင္ခဲ့၏။ ႏိုင္ငံရပ္ျခား တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား တုိးတက္ေရာက္ရွိလာခဲ့ရာ အမ်ားဆုံးမွာ ထိုင္ဝမ္ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္မွ ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ ျပည္၏ထြက္ကုန္မ်ား ကမၻာအႏွံ႔သုိ႔ (အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသုိ႔) တင္ပုိ႔ႏိုင္ မႈမွာလည္း လ်င္ျမန္စြာ တုိးတက္လာခဲ့သည္။ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးတိန္႔၏ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရး ဖြင့္လွစ္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္သံအျပင္ ႏွစ္စဥ္ ဂဏန္းႏွစ္လုံး (၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း)ႏွင့္အထက္ ဖြံ႔ျဖိဳးလာျခင္းတုိ႔ကလည္း အားျဖည့္ခဲ့ရာ တစ္တုိင္းျပည္လုံးမွာ စီးပြားေရး ငန္းဖ်ားတက္ သည့္ႏွယ္ အားၾကိဳးမာန္တက္ ျဖစ္လာေလသည္။ တ႐ုတ္ျပည္၏ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေတာေန လုပ္သားထုႀကီးမွာ ျမိဳ႕ျပ၏ အေရာင္အဝါမ်ားအၾကား အလုပ္အကုိင္ ရွာေဖြရန္ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကေတာ့သည္။ “တပ္နီလူငယ္မ်ား”ဆုိသည္မွာ အတိတ္၌ က်န္ရစ္ခဲ့ျပီ။ လမ္းေပၚ၌ ေမာ္ဝတ္စုံႏွင့္ တစ္ေယာက္တေလကုိပင္ ေတြ႔ရရန္ မလြယ္ေတာ့ျပီ။

တ႐ုတ္ျပည္တုိးတက္ေရးအတြက္ အားက်စရာမ်ားမွာ ဂ်ပန္ႏွင့္ အာရွက်ားႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ကနဦးကပင္ သိသာေလသည္။ ထုိတုိင္းျပည္မ်ားအေနျဖင့္ တိန္႔အား စီးပြား ေရး မူဝါဒတစ္ခု မည္သုိ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည္ကုိ ၎တုိ႔၏ လက္ေတြ႔ႏွင့္ယွဥ္ကာ မွ်ေဝေပးခဲ့၏။ သုိ႔ရာတြင္ တုိင္းျပည္အက်ယ္အဝန္း၊ အခ်ဳိးအစား ကြာျခားလွသည္ျဖစ္ရာ တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ တုိက္႐ုိက္ သင့္ေတာ္မည့္ပုံစံကုိ ေဖာ္ထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ပါ ေခ်။ ထုိ႔ျပင္ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားမွစ၍ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းတစ္ေခတ္ အရွိန္ရလာသည္ ျဖစ္ရာ တ႐ုတ္တုိ႔အေနျဖင့္ ဂ်ပန္ႏွင့္ အာရွက်ားမ်ား တုိးတက္လာစဥ္ကာလက ရခဲ့သည့္ အကာအကြယ္မ်ဳိးကုိလည္း မရႏိုင္ေတာ့ေခ်။ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္သည့္အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ သံသယမ်က္လုံးျဖင့္ စူးစမ္းျခင္းကုိလည္း ခံခဲ့ရကာ ကမၻာ့ကုန္ သြယ္ေရးအဖြဲ႔ႀကီး (World Trade Organization—WTO) သုိ႔ ဝင္ေရာက္ခြင့္ရရန္ ၁၅ ႏွစ္ အခ်ိန္ၾကာခဲ့သည္။ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကလည္း တစ္ပုံတစ္ပင္။ WTO သုိ႔ ႏွစ္အနည္းငယ္ ေစာကာ ဝင္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့သည့္ အိႏၵိယႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ စည္းမ်ဥ္း ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားမွာ အေသးစိတ္ က်ပ္တည္းလြန္းလွ၏။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ ကုိယ္ပုိင္နည္းလမ္းမ်ား ရွာၾကံခဲ့ရေလသည္။

တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ ေတာင္ကုိရီးယားႏွင့္ ထိုင္ဝမ္တုိ႔ကဲ့သုိ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုႏွင့္ ပလူးပလဲ ဆက္ဆံေရးပုံစံ မထူေထာင္ႏိုင္မွန္း သိေသာ္လည္း စီးပြားေရး တုိးတက္မႈလမ္း ေျဖာင့္ျဖဴးေစရန္၊ အေမရိကန္တုိ႔၏ ေထာက္ခံ အားေပးမႈရရန္ လုိေၾကာင္း သေဘာ ေပါက္ထား၏။ စီးပြားေရး၌ လက္ေတြ႔ဆန္သည့္နည္းတူ အေမရိကႏွင့္ ဆက္ဆံေရး၌လည္း အလားတူပင္ က်င့္သုံး ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ေမာ္-နစ္ဆင္ သေဘာတူညီခ်က္ ေနာက္ပုိင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးမွာ သိသိသာသာေျပာင္းလဲလာခဲ့သည္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ တရားဝင္ သံအဆက္အသြယ္ ထူေထာင္ျပီးေနာက္ပုိင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအား ကုန္သြယ္ေရး၌ နံပါတ္တစ္ ဦးစားေပးႏိုင္ငံအျဖစ္ (The Most Fa­voured Nation—MFN) သတ္မွတ္ ဆက္ဆံလာခဲ့သည္။ ထုိမွတစ္ဆင့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ GATT (ယခု WTO) သုိ႔ ေလ့လာသူအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ျပီး ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေငြေၾကး ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕(IMF)၊ ကမၻာ့ဘဏ္တုိ႔တြင္ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ အေရးပါမႈမွာ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း အထူးသိသာေလသည္။

အေမရိကမွာ တ႐ုတ္ျပည္ပပုိ႔ကုန္မ်ားအတြက္ အေရးၾကီးဆုံးပစ္မွတ္ ျဖစ္၏။ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ သားသမီးမ်ားအပါအဝင္ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ တ႐ုတ္လူငယ္တုိ႔ အေမရိကသုိ႔ ပညာသင္ သြားေရာက္ခဲ့ၾက၏။ အေမရိကန္ အရွင္းရွင္ပုံစံသည္လည္း တ႐ုတ္ျပည္တြင္း၌ ၾသဇာတက္လာခဲ့သည္။ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ ျပိဳကြဲမႈက ယင္းၾသဇာကုိ ပုိမုိ၍ပင္ အရွိန္တက္ေစခဲ့၏။ အေမရိကန္ မ်က္ႏွာၾကီးမႈမွာ ဆီလီကြန္ေတာင္ၾကား၊ အင္ တာနက္ တီထြင္ ေပၚထြန္းလာျခင္း စသည္တုိ႔ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ စီးပြားေရးအဟုန္ေၾကာင့္ ပုိမုိ ထင္ရွားလာခဲ့ေလသည္။ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ား ေနာက္ပုိင္း၌မူ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္ စုကို တုိက္႐ုိက္ ခ်ိန္ရြယ္ေသာ အမ်ိဳးသားေရး လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔လာျပန္သည္။ ျပည္ တြင္း၌ ထုတ္ေဝခဲ့သည့္ “The China That Can Say No” အမ်ဳိးသားေရး လႈံ႕ေဆာ္စာအုပ္ မွာ အေရာင္းရဆုံးစာရင္း ဝင္ခဲ့၏။ ကိုဆုိဗုိစစ္ပြဲအတြင္း ဆာဗီးယားႏိုင္ငံျမိဳ႕ေတာ္ ဘဲဂရိတ္ ျမိဳ႕ရွိ တ႐ုတ္သံ႐ုံးအား ေနတုိး ဗုံးဆန္ထိမွန္ခဲ့ရာ တ႐ုတ္ျပည္အဝန္း အေမရိကန္ ဆန္႔က်င္ ေရး ဆႏၵျပမႈမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ျခင္းမွာလည္း ထင္ရွားသည့္ ဥပမာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ တ႐ုတ္ျပည္ ေခတ္မီေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ၌ အုပ္မုိးထားသည့္ အေမရိကန္ၾသဇာမွာ သိသိ သာသာ ၾကီးမားဆဲျဖစ္ေလသည္။ တ႐ုတ္ျပည္၏ ကုိယ္ပုိင္ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ ပင္ လစ္ဘရယ္ လက္သစ္ဝါဒ၏ လကၡဏာမ်ားႏွင့္ မကင္းႏိုင္ခဲ့။ ဥစၥာဓနကုိ ကုိးကြယ္ျခင္း၊ စြန္႔ဦးတီထြင္မႈမ်ားကုိ အားေပး ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာဟလာျခင္း၊ ပညာ ေရး၊ က်န္းမာေရး စသည့္ လူထုဝန္ေဆာင္မႈနယ္ပယ္မ်ားတြင္ အစုိးရ၏ အေထာက္အပံ့မ်ား ႐ုပ္သိမ္းလာျခင္း၊ ကုန္သြယ္မႈ အခြန္အေကာက္မ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္း၊ အလြန္အမင္း ပြင့္ လင္းသည့္ ကုန္သြယ္မႈစနစ္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း စသည္တုိ႔မွာ တိန္႔အား ဆက္ခံသူ က်န္ဇီမင္းလက္ထက္တြင္ ဆက္လက္ စြဲကုိင္ခဲ့ေသာ မူဝါဒမ်ား ျဖစ္သည္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာျပီးေနာက္ တ႐ုတ္အစုိးရ၏ ေျခလွမ္း မ်ားမွာ လက္ေတြ႔ဆန္ေသာ လမ္းေပၚတြင္ သတိတရား လက္ကုိင္ထားကာ ေလွ်ာက္လွမ္း သည့္ပုံစံ ျဖစ္လာ၏။ စီးပြားေရး ေရွာ့႐ုိက္ျခင္း၊ လက္ၾကီးသည့္ အျပဳအမူမ်ား စသည္တုိ႔ကုိ ေရွာင္ခဲ့ၾက၏။ လစ္ဘရယ္ လက္သစ္ဝါဒ၏ အစိတ္အပုိင္းမ်ားကုိ လက္ခံ သုံးစြဲခဲ့ၾကေသာ္ လည္း ဝါရွင္တန္၌ အသုံးျပဳေနသည့္ လစ္ဘရယ္ပုံစံ အစစ္အမွန္ေနရာ၌ ကုိယ္ပုိင္နည္း စနစ္မ်ားျဖင့္ အစားထုိးခဲ့ၾက၏။ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အဆင့္ဆင့္ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရာ၌ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေနျဖင့္ အပင္ပန္းခံ၊ အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္စမ္းသပ္ ကာ တစ္ဆင့္ခ်င္း ေရွ႕တုိးခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ ဗဟုိအစုိးရ၏ အခန္းက႑ က်ဥ္းေျမာင္းလာသည့္တုိင္ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္၏ “ႏွလုံးသည္းပြတ္”ေနရာ ၌ ဆက္လက္ရပ္တည္ဆဲ ျဖစ္သည္။

 တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအဖုိ႔ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရျခင္းမွာ အေနာက္တုိင္းျပဳ ရန္ မည္သည့္အခါကမွ် မဟုတ္ခဲ့ပါေခ်။ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးလာျခင္းမွတစ္ဆင့္ ေမာ္ေခတ္ အလြန္ ပါတီ၏အခန္းက႑ကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္၊ ထုိမွတစ္ဆင့္ ၾကံ႕ခုိင္သည့္

ႏိုင္ငံေတာ္ကုိ တည္ေဆာက္ရန္သာျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈမွာ ပထမတန္း ဦးစားေပး ျဖစ္ခဲ့သည္။ “တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေခတ္မီေရးလမ္းစဥ္အတြက္ လုိအပ္ခ်က္ႏွစ္ရပ္ ရွိပါတယ္။ ပထမအခ်က္က ကမၻာ့ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္ျပီး ေနာက္တစ္ခ်က္ ကေတာ့ ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မႈ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု တိန္႔က ဆုိခဲ့၏။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ ျပိဳကြဲျခင္းက “အေရးၾကီးသည့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္မႈကုိေဆာင္၊ အႏၲရာယ္မ်ားသည့္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္မႈမ်ား ကုိ ေရွာင္” ဟူသည့္ တိန္႔ ၏ အယူအဆကုိ ထပ္မံ အားျဖည့္ေပးခဲ့သည္။ ဆုိဗီယက္တုိ႔အေန ျဖင့္ စီးပြားေရးျပဳျပင္မႈ မေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္အျပင္ ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္မႈ ေထာင္ေခ်ာက္တြင္းသုိ႔ သက္ဆင္းခဲ့ရျခင္းအျဖစ္ သင္ခန္းစာယူခဲ့ၾကသည္။

၁၉၉၇-၉၈ ခုႏွစ္ အာရွစီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကလည္း စီးပြားေရးေရွာ့႐ုိက္ျခင္း၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားကုိ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား သင္ခန္းစာေပးသကဲ့သုိ႔ ရွိခဲ့၏။ တ႐ုတ္ ျပည္အေနျဖင့္ စီးပြားေရးအရ မရင့္က်က္မီ ေငြေၾကးအရင္းအႏွီးမ်ား တုိင္းျပည္ တြင္း/ျပင္ သုိ႔ အလြယ္တကူ စီးဆင္း ဝင္ထြက္ႏိုင္ေစမည့္ ဘ႑ာေရးျပဳျပင္မႈမ်ား၊ လြတ္လပ္ခြင့္ျပဳျခင္း မ်ားကုိမလုပ္မိရန္ သတိႀကီးစြာ ထားခဲ့ၾကသည္။ ရင္မင္ဘီ (တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ) ကုိ ေစ်းကြက္ အတြင္း အရွင္ေမွ်ာလုိက္ျခင္းျဖင့္ ေငြေၾကးတုိက္ခုိက္ခံရမႈမ်ားျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ျပီး တစ္တုိင္း ျပည္လုံး၏ စီးပြားေရးကုိ ဖင္ထုိင္က်သည္အထိ ထိခုိက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေတာင္ကုိရီးယား၊ ထုိင္း၊ အင္ဒုိနီးရွားတုိ႔၏ အေတြ႔ၾကံဳမ်ားမွ သင္ခန္းစာ ယူခဲ့သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ရင္မင္ဘီမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ၊ ဂ်ပန္ယန္းေငြႏွင့္ ဥေရာပ ယူ႐ုိတုိ႔ကဲ့သုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာ ေငြ ေၾကးေစ်းကြက္တြင္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားျခင္း မျပဳႏိုင္သည့္ ေငြေၾကးအျဖစ္ ယေန႔တုိင္ ရပ္တည္ဆဲ ျဖစ္ေလသည္။

တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ စီးပြားေရးျပဳျပင္မႈ အရွိန္ျမင့္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ ရာ၌ စီးပြားေရးေရွာ့႐ုိက္ျခင္း၏ အေရးၾကီးလွသည့္ အပုိင္းတစ္ခုကုိမူ ရယူသုံးစြဲခဲ့ၾကသည္။ ယင္းမွာ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း သြင္းကုန္ အေကာက္ခြန္ (tariff) တံတုိင္းမ်ား ဖယ္ရွားေပးခဲ့ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားမွ တုိက္႐ုိက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ (FDI) ပမာဏ အေျမာက္အျမား ကုိ ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ ခြင့္ျပဳျခင္းမွာ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကုိရီးယား၊ ထိုင္ဝမ္တုိ႔တြင္ က်င့္သုံးခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ဦးစားေပး ကာကြယ္သည့္ ေပၚလစီ ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္၏။ ယင္းေပၚလစီေၾကာင့္ တ႐ုတ္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ပုိမုိ ျပည့္စုံႂကြယ္ဝသည့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ ျပိဳင္ဆုိင္မႈကုိ အလူးအလဲ ခံရေလေတာ့ သည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသုိ႔ ႏိုင္ငံျခားမွ အရင္းအႏွီးမ်ား အလုံးအရင္း ဝင္ေရာက္လာေစျပီး ျပည္တြင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိလည္း ျပင္ပကမၻာထံမွ ရသမွ် သင္ယူႏိုင္ေစရန္ကုိလည္း တြန္းအားေပးသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားအဖုိ႔ မူ ေရကူးတတ္ေစရန္ ေရထဲသုိ႔ ကန္ခ်ခံရျခင္းပင္တည္း။

          ျပဳျပင္မႈမ်ား၏ ကနဦးပုိင္း၌ ေက်းလက္စီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးမႈကုိ အာ႐ုံစုိက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ ေသာ္လည္း ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအဆုံး၌မူ စက္မႈစီးပြားေရး ပုံစံသုိ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေရႊ႕ေျပာင္းလာသည္ ကုိေတြ႔ရ၏။ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ နယ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာ ဂြမ္ေဒါင္ျပည္နယ္ ၏ စီးပြားေရးမွာ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားကာလကပင္ အနာဂတ္ကာလ တ႐ုတ္ျပည္စီးပြားေရး၏ ပုံစံငယ္ကဲ့သုိ႔ ပုံေပၚလာခဲ့ျပီးျဖစ္၏၊ ေဟာင္ေကာင္မွ စက္႐ုံပုိင္ရွင္မ်ားအေနျဖင့္ လုပ္သား စရိတ္သက္သာသည့္ ဂြမ္ေဒါင္သုိ႔ လုပ္ငန္းမ်ား ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ၾကရာ ထုိအခ်ိန္ကာလ၌ပင္ ဂြမ္ေဒါင္မွာ ေဟာင္ေကာင္၏ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရးအေျခစုိက္ ျဖစ္ေနခဲ့ျပီ။ ထုိပုံစံမွာ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအေရာက္တြင္ ဂ်ပန္ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ တစ္ဟုန္ထုိး ဝင္ေရာက္လာသည့္ ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားေၾကာင့္ ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ အေရွ႕ပုိင္းေဒသမ်ားသုိ႔ပါ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့၏။ တ႐ုတ္ျပည္ အေနျဖင့္ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔ၾကီးသုိ႔ ဝင္ေရာက္ခြင့္ရမည္ဟူသည့္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ လာေရာက္ ျမႇဳပ္ႏွံၾကျခင္းျဖစ္သည္္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္ အထိ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသုိ႔ ႏိုင္ငံျခား တုိက္႐ုိက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ေထာင္ေပါင္း ၅ဝဝ ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ရာ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ သုိ႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတန္ဖုိး၏ ၁ဝ ဆမွ်ပင္ ရွိခဲ့ေလသည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ႏိုင္ငံျခား တုိက္႐ုိက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပမာဏ အမ်ားဆုံးလက္ခံရရွိသည့္ ႏိုင္ငံ အျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ေလေတာ့သည္။ ယေန႔အခါ တ႐ုတ္ ျပည္ပပုိ႔ကုန္၏ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီမ်ား၏ထုတ္လုပ္မႈျဖစ္၏။ နည္းပညာ အဆင့္ျမင့္ပစၥည္းမ်ားသက္သက္ တုိင္းတာပါက ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်ပင္ ရွိေလသည္။ တ႐ုတ္ ျပည္ကား Workshop of the World “ကမၻာ့အလုပ္႐ုံႀကီး” ျဖစ္လာခဲ့ျပီ။ အေပါစားႏွင့္ အလတ္တန္းစားပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ကမၻာ့ေစ်းအေပါဆုံးျဖစ္လာ ေတာ့သည္။ 

အာရွေလးႏိုင္ငံသုိ႔ နုိင္ငံျခားမွ တုိက္႐ုိက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ(FDI) ကုိ ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖုိး (GDP) ၏ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖင့္ ျပသပုံ။ (ယင္းႏိုင္ငံမ်ား၏ တုိးတက္မႈႏႈန္း အျမင့္ဆုံးႏွစ္မ်ားအတြင္း ယွဥ္ျခင္းျဖစ္၏)

 အျခားတစ္ဖက္တြင္မူ တင္သြင္းခြန္ (tariff) မ်ားကို စနစ္တက် ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ျခင္းက တ႐ုတ္စီးပြားေရးကုိ ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႈအေပၚ၌ အၾကီးအက်ယ္ မွီခုိလာေစသည္။ ႏိုင္ငံ ျခား ကုန္သြယ္မႈမွာ တ႐ုတ္တစ္ျပည္လုံး ထုတ္လုပ္မႈ (GDP) ပမာဏ၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ် ရွိရာ အျခားစီးပြားေရးႏိုင္ငံၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အိႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ ဘရာဇီးတုိ႔၏ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ဆုိသည့္ ကိန္းဂဏန္းႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္ပါက လြန္စြာျမင့္မား ေနသည္ကုိ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းအခ်က္ကပင္ ကမၻာ့ဇာတ္ခုံ၌ တ႐ုတ္ စီးပြားေရးကုိ ပုိမုိ ၾကီးက်ယ္ ထင္ရွားေစသည္။ ကမၻာ့စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈ၊ အေမရိကန္ စီး ပြားေရး အက်ပ္အတည္း၊ အေနာက္တုိင္းမွ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြားကာကြယ္ေရး မူဝါဒတုိ႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္စီးပြားေရးအေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္ေျခကုိလည္း ပုိမုိၾကီးထြားေစေလသည္။

တ႐ုတ္ျပည္မွာ မာ့ခ္စ္၏စကားအရဆုိလွ်င္ အျမဳေတကာလ စုေဆာင္းမႈ၊ ေခတ္ စကားအရဆုိလွ်င္ စီးပြားေရး တာထြက္သည့္အေျခသုိ႔ ေရာက္ခဲ့ေပျပီ။ လယ္ယာလုပ္ကုိင္ သူ အမ်ားစုတုိ႔ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားသုိ႔ ကူးေျပာင္းလာၾကသည့္ ကာလျဖစ္၏။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ မွ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ကာလအတြင္း လယ္ယာလုပ္ငန္း၏ အခ်ဳိးအစားအေနျဖင့္ တုိင္းျပည္ ထုတ္ လုပ္မႈတန္ဖုိး (GDP) ၏ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၁၆ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေလ်ာ့က်သြားသကဲ့သုိ႔ လယ္ယာလုပ္ကုိင္သူ အေရအတြက္မွာလည္း အလုပ္လုပ္သူဦးေရ စုစုေပါင္း၏ ၈၃ ရာခိုင္ ႏႈန္းမွ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္းသုိ႔ က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။ လူတစ္ဦးခ်င္း ဝင္ေငြမွာ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၇ အတြင္း ႏွစ္ဆတုိးလာခဲ့သည္။ အေနာက္ကမၻာျမင့္တက္လာစဥ္က ျဗိတိန္အေနျဖင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ ႏွစ္ဆတုိးရန္ ၅၈ ႏွစ္ အခ်ိန္ယူခဲ့ရျပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေန ျဖင့္ ၄၇ ႏွစ္မွ် အခ်ိန္ယူခဲ့ရ၏။ သုိ႔ရာတြင္ ႏွစ္စဥ္ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈႏႈန္း ပ်မ္းမွ် ၉ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ အႏွစ္သုံးဆယ္တာမွ် အရွိန္ရလာခဲ့ျပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း လူဦးေရ၏ ထက္ဝက္နီးပါးမွာ လယ္ယာလုပ္ငန္းျဖင့္သာ အသက္ေမြးၾကဆဲျဖစ္သည္။ ေနာင္အႏွစ္ ၂ဝ တြင္လည္း လူဦးေရ၏ ၂ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ဆက္လက္ေနထုိင္ ၾကဦးမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားရာ ေစ်းသက္သာသည့္ ကာယလုပ္သားမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆက္လက္ ထြက္ေနဦးမည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဂြမ္ေဒါင္ကဲ့သုိ႔ေသာ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ လုပ္အားခမ်ား ယခင္ကကဲ့သုိ႔ နိမ့္က်ေနဦးမည္ဟု မဆုိႏိုင္ေတာ့ေခ်။ ဂြမ္ေဒါင္၌ လုပ္အားခမ်ား ျမင့္တက္ လာသည္ကုိပင္ ေတြ႔ရျပီးျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္ ကုန္းတြင္းပုိင္းျပည္နယ္မ်ား၌မူ လုပ္အားခမ်ား ဆက္လက္ နိမ့္က်ေနဦးမည္ျဖစ္ရာ နည္းပညာလုိအပ္မႈ နည္း ပါးသည့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ကုန္းတြင္းပုိင္းသုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားၾကရန္ ရွိေလသည္။

တ႐ုတ္ျပည္၏ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးလာမႈတြင္ အဓိကက်သည့္ အျခားတစ္ခ်က္မွာ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျဖစ္၏။ ကိန္းဂဏန္းအားျဖင့္ ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္မႈတန္ဖုိး၏ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ် နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တည္ခဲ့ျပီး ယခုအခါ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါး ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ မၾကာမီ ၅ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းသုိ႔ ေရာက္ေတာ့မည္ ျဖစ္၏။ ထုိသုိ႔ ျမင့္မားလွေသာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အခ်ိဳးအစား ရွိရျခင္းမွာ ျမင့္မားသည့္ ျပည္တြင္းစုေဆာင္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ျမင့္မားေသာ စုေဆာင္း မႈ၊ ျမင့္မားေသာ ျပည္တြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတုိ႔က တ႐ုတ္စီးပြားေရးကို တာထြက္ေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္အတြက္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ တ႐ုတ္မိသားစုမ်ားအေနျဖင့္ ဝင္ေငြ ၏ ၂၅ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းကုိ စုေဆာင္းၾကသည္။ အေမရိကန္ အိမ္ေထာင္စုမ်ားအေနျဖင့္ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္အတြက္ အလားတူ စုေဆာင္းမႈ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ၆ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ရွိ ေလသည္။ တ႐ုတ္အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏ မ်ားျပားလွေသာ စုေဆာင္းေငြက စီးပြားေရး တာထြက္ႏိုင္ေရးကုိ ေသာ့ခ်က္ေနရာမွ ေထာက္ပံ့ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

 တ႐ုတ္မိသားစုမ်ား၏ ေငြစုေဆာာင္းမႈႏႈန္းထားျမင့္တက္လာပုံျပ ဂရပ္

         ဤေနရာ၌ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားတုိ႔၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ ေလ့လာႏိုင္၏။ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စလုံးမွာ ထိန္းခ်ဳပ္စီးပြားေရးမွ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးသုိ႔ အသြင္ေျပာင္းလာသူမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ႐ုရွားမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ေဆးခါးႀကီးျဖစ္သည့္ စီးပြားေရး ေရွာ႔႐ုိက္ကုထုံး ကုိ ေသာက္သုံးခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိကုထုံးေၾကာင့္ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျပည္တြင္းမွ ေငြေၾကးအရင္းအႏွီး အေျမာက္အျမား ျပည္ပသုိ႔ ထြက္သြားျခင္း၊ ေငြေၾကးစနစ္ ျပိဳလဲျခင္း၊ ႏိုင္ငံျခား ေႂကြးျမီမ်ား မဆပ္ႏိုင္၍ ေလွ်ာ္ပစ္ရျခင္းဟူသည့္ ရလဒ္မ်ား ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရ၏။ တစ္ဆင့္ခ်င္း ေျပာင္းလဲသည့္လမ္းကုိ လုိက္ခဲ့သည့္ တ႐ုတ္ျပည္မွာမူ လြန္လြန္ကဲကဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကုိ ေရွာင္ရွားႏိုင္ခဲ့သည္။ အစုိးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ၌ ျမီရွင္အေနအထားျဖင့္ ရပ္တည္ႏိုင္ေနသည္ျဖစ္ ရာ ေငြေၾကးအရင္းအႏွီးမ်ား ျပည္ပသုိ႔ စီးထြက္သြား ျခင္းမ်ဳိးလည္း မၾကံဳခဲ့ရေခ်။ ႐ုရွားတြင္ ႏိုင္ငံပုိင္လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အစုိးရႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားသုိ႔ ေငြေပၚေလွ်ာ့ေစ်းျဖင့္ လက္သိပ္ထုိး ေရာင္းခ်ျခင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့၏။ တ႐ုတ္တုိ႔ကမူ ႏိုင္ငံပုိင္ က႑ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းကုိ အခ်ိန္ယူကာ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထုိလုပ္ရပ္၏ ရလဒ္ကုိ ၾကည့္ပါ။ Forbes မဂၢဇင္းႀကီးမွ ထုတ္ျပန္သည့္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံး ဘီလ်ံနာ အေယာက္ ၁ဝဝ စာရင္းတြင္ ႐ုရွားမွ ၁၃ ဦးပါဝင္ျပီး တ႐ုတ္ျပည္မွ တစ္ဦးမွ် ပါဝင္ျခင္း မရွိေခ်။ အျခားတစ္ဖက္တြင္မူ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ တ႐ုတ္ျပည္၏ ျပည္တြင္းထုတ္ လုပ္မႈ (GDP) မွာ ႐ုရွား GDP ၏ ထက္ဝက္မွ်ပင္ မရွိေသာ္လည္း ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္၌မူ ႐ုရွားတုိ႔ ၏ ေျခာက္ဆအထိ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္ကုိ ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။

 တ႐ုတ္ႏွင့္႐ုရွားတုိ႔၏ ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖုိး (GDP) ကုိ မ်ဥ္းဂရပ္ျဖင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ျပပုံ

        ဤတြင္ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျမင့္မားလွသည့္ စိတ္ရွည္ သည္းခံႏိုင္စြမ္း၊ နက္နဲ ႐ႈပ္ေထြးသည့္ ျပႆနာအဆင့္ဆင့္ကုိ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းႏိုင္စြမ္း ရွိသူမ်ား ျဖစ္ ေၾကာင္း ေတြ႔လာ ရေလသည္။ ဥပမာ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအကုန္၌ ခက္ခဲလွသည့္ ျပည္ တြင္း စိန္ေခၚခ်က္ၾကီး သုံးရပ္ကုိ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသည္။ အ႐ံႈးေပၚေနသည့္ အစုိးရ လုပ္ငန္း ၾကီးမ်ား ပိတ္သိမ္းရျခင္း၊ ျပန္မရႏိုင္ သည့္ ေႂကြး(ေခ်းေငြ)မ်ားျဖင့္ ဝန္ပိေနသည့္ ႏိုင္ငံပုိင္ ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား ေအာက္ေျခသိမ္း ျပင္ဆင္ ရျခင္း၊ အစုိးရ၏ ဘ႑ာေရး ရသုံးေငြကုိ အားျဖည့္ရျခင္း စသည့္စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရေသာ္လည္း ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအၾကာ၌ အစုိးရအေနျဖင့္ အခက္အခဲ မ်ားကုိ ေက်ာ္လႊားႏိုင္မည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ အခုိင္အမာ တက္လွမ္း လာႏိုင္ခဲ့သည္ကုိ ေတြ႔ရေလသည္။

တ႐ုတ္ျပည္စီးပြားေရး တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာသည့္ ပမာဏႏွင့္ အျမန္ႏႈန္းမွာ လူ႔သမုိင္းတြင္ အေျပာင္ေျမာက္ဆုံး ျဖစ္ရပ္တစ္ခုအျဖစ္ တစ္ေခတ္တစ္ခါက လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ ခဲ့သည့္ ျဗိတိသွွ်တုိ႔၏ ေအာင္ျမင္မႈထက္ပင္ သာလြန္သည္ဟုဆုိႏိုင္သည္။ ကြၽမ္း က်င္လိမၼာ၍ အရွည္ကုိ ေမွ်ာ္ၾကည့္သည့္ အစုိးရ၏စီးပြားေရးဗ်ဴဟာမွာ လြန္စြာေအာင္ျမင္မႈ ရခဲ့သည္။ ရလဒ္အျဖစ္ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လူတစ္ဦးခ်င္းဝင္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၃၉ သာ ရွိခဲ့ရာမွ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာ ၁ဝဝဝ အထိ ျမင့္တက္လာခဲ့၏။ ေနာက္ ၁ဝ ႏွစ္အတြင္း ႏွစ္ဆျမင့္တက္လာမည္ ဆုိသည့္ ခန္႔မွန္းခ်က္မွာလည္း မျဖစ္ႏိုင္စရာ မရွိေခ်။ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးမႈလႈိင္းမွာ ေတာင္ပုိင္း စီးပြားေရးဇုန္မ်ား သက္သက္တြင္သာမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္းျပည္နယ္မ်ားအထိ ႐ုိက္ခတ္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ျပည္မွာ အခ်ိန္တုိအတြင္း မွာပင္ ဂလုိဘယ္ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရး ဗဟုိခ်က္ၾကီးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။

“မိတ္အင္ခ်ဳိင္းနား” (Made in China) ဆုိသည္မွာ ကမၻာအႏွံ႔ လူသုံးကုန္ပစၥည္းမ်ား အတြက္ အမွတ္တံဆိပ္သဖြယ္ ျဖစ္လာခဲ့ျပီ။ ကမၻာအဝန္းသုံးစြဲေနသည့္ မိတၱဴကူးစက္မ်ား ၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံကုိ တ႐ုတ္ျပည္မွာ လုပ္၏။ ထုိ႔ျပင္ ဖိနပ္မ်ား၊ ကေလးကစားစရာမ်ား၊ မုိက္ က႐ုိေဝ့ဖ္ ဟင္းေႏႊးစက္မ်ား အေရအတြက္၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံကုိလည္း ထုတ္လုပ္သည္။ တစ္ ကမၻာလုံးရွိ ဒီဗီဒီျပစက္မ်ား၊ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ကင္မရာမ်ား၊ အဝတ္စမ်ား၏ ထက္ဝက္ကုိလည္း ထုတ္လုပ္သည္။ စားပြဲတင္ကြန္ပ်ဴတာ စုစုေပါင္း၏ သုံးပုံတစ္ပုံ၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္မ်ား၊ လက္ကုိင္ဖုန္းမ်ား၊ ကားကက္ဆက္မ်ား စုစုေပါင္း၏ ေလးပုံတစ္ပုံမွာလည္း မိတ္အင္ခ်ိဳင္းနား ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ၾကေလသည္။

ကမၻာ့အၾကီးက်ယ္ဆုံးေသာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်သည့္ စီမံခ်က္ၾကီးတစ္ခုကုိလည္း တ႐ုတ္ျပည္သူတုိ႔ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ခဲ့ရျပီ။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ စီးပြားေရးတံခါး စတင္ဖြင့္စဥ္က တစ္ျပည္လုံးတြင္ ဆင္းရဲသားလူဦးေရ သန္း ၂၅ဝ မွ် ရွိခဲ့ရာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ သန္း ၈ဝ သုိ႔ က်ဆင္းသြားခဲ့ျပီး ၂ဝဝ၁ ခုႏွစ္တြင္ ၂၉ ဒသမ ၂၇ သန္းသုိ႔ ထပ္မံက်ဆင္းခဲ့ရာ ထုိကာလအတြင္း တစ္ကမာၻလုံး ဆင္းရဲသားလူဦးေရ ေလ်ာ့က်သြားသည့္ပမာဏ၏ ေလးပုံ သုံးပုံမွ်ပင္ ရွိေလသည္။ ျပည္ပပုိ႔ကုန္က႑တြင္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီႀကီးမ်ားက ၾကီးစုိးထားသည္ ဆုိေသာ္လည္း တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္သည့္ Haier, Konka, TCL, Huawei, Galanz စသည္ တုိ႔မွာလည္း ေနရာေကာင္း ရခဲ့သည္ပင္။ အစုိးရကလည္း အျပင္ထြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေရး “Go Global” ဟု ျငာသံေပးကာ ေထာက္ပံ့ခဲ့ရာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ၌ လုပ္ငန္းခြဲမ်ား၊ လက္ေအာက္ခံမ်ား ထူေထာင္လာၾကသည္ကုိလည္း ေတြ႔ရ၏။ 

တ႐ုတ္ ျပည္ကား ေျပာင္ေျမာက္လွေသာ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈကုိ ရယူႏိုင္ခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ အသြင္ေျပာင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျပီးေျမာက္ျပီဟူ၍ကား မဆုိႏိုင္ေခ်။ တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ (ဂ်ပန္ကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ကာ) ကမၻာ့ဒုတိယအၾကီးဆုံး စီးပြားေရးႏိုင္ငံၾကီးအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ျပီ ဆုိေသာ္လည္း အျဖစ္မွန္မွာ မ်ားျပားလွသည့္ လူဦးေရေၾကာင့္သာျဖစ္ျပီး စီးပြားေရးအဆင့္ ျပီးျပည့္စုံလာျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္ေခ်။ တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ ရရွိျပီးသား ေအာင္ျမင္မႈအဟုန္ကုိ အသုံးခ်ကာ စီးပြားေရး မဟာအင္အားၾကီးတစ္ခုအျဖစ္ ေရာက္ရွိ လာေလမည္လား ဆုိသည္ကုိမူ စစ္ေဆးၾကည့္ရန္ လုိအပ္ေပသည္။